سفالگری با دست چیست و چرا برای مبتدیان مناسب است؟
سفالگری با دست (Handbuilding) یکی از قدیمیترین و سادهترین روشهای ساخت ظروف سفالی است که بدون استفاده از چرخ سفالگری انجام میشود. اگر بهتازگی وارد دنیای سفالگری شدهاید، این روش بهترین نقطهی شروع برای شماست. یادگیری آن آسان است، نیاز به ابزار حرفهای ندارد و کمک میکند با بافت گل سفالگری و فرمدادن به آن آشنا شوید.
در ادامه ۵ روش پایه برای شروع سفالگری با دست را معرفی میکنیم، به همراه مزایا، محدودیتها و ابزارهای موردنیاز هر روش.
۱. تکنیک پینچ (Pinch): سادهترین روش برای فرمدادن با انگشتان
تکنیک پینچ در سفالگری چیست؟
در این روش، گل را بهصورت یک توپ درمیآورید و با فشار آرام انگشتان، آن را به شکل یک ظرف تبدیل میکنید.
مزایای تکنیک پینچ:
نیازی به ابزار ندارد
کنترل کامل روی فرم و ضخامت
ایجاد بافتهای طبیعی و دستساز
محدودیتها:
احتمال ترک در صورت ضخامت نابرابر
مناسب نبودن برای ظروف بزرگ یا متقارن
چه ابزارهایی لازم است؟
در حالت پایه نیازی به ابزار ندارید، اما میتوانید از اسفنج، کاردک یا لیسه برای صافکردن سطح استفاده کنید.
۲. تکنیک کویل (Coil): برای ساخت فرمهای بلند و پیچیده
تکنیک کویل چیست؟
در این روش گل به صورت فیتیلههای باریک درمیآید و لایهبهلایه روی هم قرار میگیرد تا فرم کلی ساخته شود. سپس سطح کار صاف میشود.
مزایای کویل:
مناسب برای ساخت ظروف بلند مانند گلدان
کنترل دقیق روی ضخامت
آزادی در خلق فرمهای خلاقانه و منحنی
محدودیتها:
زمانبرتر از روشهای دیگر
نیاز به دقت در صافکردن درزها
ابزارهای پیشنهادی:
تخته کار، کاردک، اسفنج مرطوب
۳. تکنیک اسلب (Slab): مناسب برای ظروف هندسی
تکنیک اسلب در سفالگری چیست؟
در این روش، گل به ورقهای صاف و نازک تبدیل میشود و قطعاتی با اشکال دلخواه از آن برش داده میشوند. سپس قطعات با استفاده از دوغاب گلی به هم متصل میشوند.
مزایا:
ایدهآل برای ساخت ظروف مستطیلی یا زاویهدار
امکان ایجاد فرمهای صاف و دقیق
امکان افزودن بافت یا نقش برجسته روی سطح
محدودیتها:
نیاز به دقت بالا در چسباندن قطعات
احتمال ترک در صورت ضخامت نامتناسب
ابزارهای ضروری:
وردنه یا نورد گل، چاقوی سفالگری، دوغاب گلی
۴. تکنیک قالبگیری (Molding): ساخت سریع فرمهای یکسان
قالبگیری در سفالگری چگونه انجام میشود؟
در سفالگری با قالب (ریختهگری) به جای گل از دوغاب استفاده میشود. با پر کردن قالب از دوغاب و گذشت زمان، دوغاب در اطراف قالب گچی سفت میشود و فرم قالب را به خود میگیرد.
سفالگری با قالب میتواند به تنهایی، یا در ترکیب با تکنیکهای دیگر سفالگری با دست شما را به نتیجهی نهایی برساند.
مزایا:
مناسب برای تولید انبوه ظروف مشابه
سرعت بالا در ساخت
نیاز کم به مهارت اولیه
محدودیتها:
احتمال چسبیدن گل به قالب
محدودیت در خلاقیت و شخصیسازی فرم
ابزار موردنیاز:
قالب گچی، اسفنج، کاردک
۵. تکنیک تراش (Trimming): برای پرداخت نهایی ظروف
تکنیک تراش در سفالگری چیست؟
پس از خشک شدن نیمهکاره ظرف، با ابزارهای مخصوص بخشی از سطح را میتراشید تا ظرافت و زیبایی بیشتری پیدا کند.
مزایا:
کاهش ضخامت و وزن
ایجاد طرحهای ظریف روی سطح
محدودیتها:
نیاز به دقت بالا
احتمال آسیب به فرم در صورت تراش زیاد
ابزارهای موردنیاز:
ابزار تراش (مانند لوپ یا اسپاتول)، اسفنج مرطوب
سوالات متداول درباره سفالگری با دست:
آیا برای شروع سفالگری با دست به چرخ نیاز داریم؟
خیر. سفالگری با دست بدون چرخ انجام میشود و برای شروع نیازی به تجهیزات خاص ندارید.
بهترین روش برای ساخت اولین ظرف سفالی چیست؟
تکنیک پینچ سادهترین و سریعترین روش برای ساخت اولین ظرف است.
آیا میتوان بدون آموزش قبلی، سفالگری با دست را امتحان کرد؟
بله، اما شرکت در یک
دوره آموزش سفالگری میتواند سرعت یادگیری و کیفیت کار شما را افزایش دهد.
تجربه سفالگری با دست در چارسرامیک
ما در
چارسرامیک،
ورکشاپهای تجربه محور و عملی برای آموزش سفالگری با دست برگزار میکنیم. اگر دوست دارید این تکنیکها را با راهنمایی مدرسان حرفهای تجربه کنید، همین حالا به صفحهی
ورکشاپ ساخت ماگ سر بزنید و ثبتنام کنید. سفالگری فقط یک هنر نیست، یک تجربه عمیق و آرامشبخش است.